โทเคนดิจิทัล คือ หน่วยข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ที่สร้างขึ้นเพื่อกำหนดสิทธิของบุคคลในส่วนแบ่งรายได้หรือสิทธิในการได้มาซึ่งสินค้าและบริการ หรือสิทธิอื่น ๆ (Utility Token) ตามที่ได้ตกลงกับผู้ออกโทเคน ซึ่งอาจเสนอขายโทเคนผ่านกระบวนการ Initial Coin Offering (ICO)

ICO คือ การระดมทุนรูปแบบหนึ่งที่ใช้เทคโนโลยีบล็อกเชนเข้ามาช่วย โดยบริษัทจะเสนอและ กำหนดขายโทเคนที่กำหนดสิทธิหรือผลประโยชน์ต่าง ๆ ของผู้ลงทุน เช่น ส่วนแบ่งกำไรจากโครงการ หรือสิทธิในการได้มาซึ่งสินค้าหรือ บริการที่เฉพาะเจาะจงและกำหนดให้ผู้ลงทุนที่ต้องการจะร่วมลงทุนสามารถเข้าร่วมได้โดยการนำคริปโทฯ หรือเงิน มาแลกโทเคนที่บริษัทออก โดยมีการกำหนดและบังคับสิทธิที่จะได้รับด้วย Smart Contract บนเทคโนโลยีบล็อกเชน ICO อาจไม่ใช่หุ้นและไม่ใช่หนี้ แม้ ICO จะมีชื่อคล้ายกับ IPO (Initial Public Offering – การออกและเสนอขายหุ้นต่อประชาชน) แต่ก็อาจมีสาระสำคัญที่แตกต่างกันมาก ผู้ถือโทเคนจากการลงทุนใน ICO อาจไม่ได้เป็นเจ้าของบริษัทเหมือนผู้ถือหุ้น IPO และอาจไม่ได้มีฐานะเป็น เจ้าหนี้ของบริษัท อาจไม่มีสิทธิในทรัพย์สินของบริษัทกรณีเลิกกิจการหรือล้มละลาย แต่ผู้ถือโทเคนจะมีสิทธิตามที่ระบุในเอกสาประกอบการเสนอขาย (Whitepaper)

บล็อกเชน คือ คือ ระบบฐานข้อมูลแบบกระจายศูนย์ มีกลไกที่ทำให้เกิดการทำธุรกรรมได้ โดยไม่ต้องอาศัยคนกลาง หากเป็นบล็อกเชนแบบสาธารณะ (Public Blockchain) ทุกคนสามารถมีส่วนร่วมในการยืนยันธุรกรรมและเข้าถึงข้อมูลบนบล็อกเชนได้ ธุรกรรมต่าง ๆ ที่ถูกบันทึกบนบล็อกเชนแล้วนั้น ยากที่จะเปลี่ยนแปลงแก้ไขหรือทำลาย จึงเป็นระบบที่มีความโปร่งใสและความปลอดภัยสูง ทั้งนี้ ระบบบริหารจัดการ (Governance) ของบล็อกเชน และ ICO มีความหลากหลาย ผู้ลงทุนจึงต้องศึกษาและทำความเข้าใจ เพื่อประเมินโครงการ สิทธิที่ตนจะได้รับ และกลไกการจ่ายผลตอบแทนให้ถี่ถ้วนก่อนตัดสินใจลงทุน

คือ ผู้ระดมทุน ICO เป็นบริษัทไทยที่ต้องการเงินทุนมาพัฒนาในโครงการใหม่ๆ จึงออกโทเคนของตัวเองเพื่อแลกกับคริปโทฯ ที่จะเอาไปใช้พัฒนาระบบงาน โดยโทเคนเหล่านี้จะนำมาใช้ในโครงการได้ตามที่ผู้ระดมทุนกำหนด ผู้ลงทุนจึงควรศึกษาสิทธิที่จะได้รับให้ดีและถี่ถ้วนและโครงการที่บริษัทจะทำอาจเป็นเพียงไอเดียและอาจใช้เทคโนโลยีที่ไม่เคยมีมาก่อน จึงมีความเสี่ยงสูงมากทีโครงการจะไม่สำเร็จการออกโทเคนควรจะมีประโยชน์กับการสร้าง Ecosystem ของโครงการ และไม่ใช่ทุกธุรกิจที่จะเหมาะกับการระดมทุนในรูปแบบ ICO

ICO Portal หรือผู้ให้บริการระบบเสนอขายโทเคนดิจิทัล จะทำหน้าที่หลัก 2 ด้าน คือ

(1) กลั่นกรอง ICO ที่จะเสนอขายต่อผู้ลงทุน เพื่อลดโอกาสการเกิด scam โดยทำหน้าที่คล้ายที่ปรึกษาทางการเงิน ในการศึกษาข้อมูลของบริษัทและข้อมูลการ เสนอขายโทเคน (Due Diligence) คัดกรองโครงการ สอบทานแผนธุรกิจ กลั่นกรองความถูกต้องชัดเจน และความครบถ้วนของข้อมูลในเอกสารประกอบการ เสนอขาย ตรวจสอบว่าสัญญาอัจฉริยะ (Smart Contract)* ที่เปิดเผยบนเว็บไซต์ สอดคล้องกับ Whitepaper หรือไม่ และมีหน้าที่ชี้แจงต่อ ก.ล.ต. และผู้ ลงทุน เมื่อผู้ออกโทเคนไม่ดำเนินการตามข้อมูลที่แสดงไว้ ใช้เงินไม่ตรงกับวัตถุประสงค์ในการระดมทุน หรือไม่ปฏิบัติตามเงื่อนไขในการอนุญาต หากเหตุการณ์ ดังกล่าวเกิดขึ้นในช่วง 1 ปี หลังแบบแสดงรายการข้อมูลมีผลบังคับใช้

(2) เป็นช่องทางการเสนอขาย ICO โดยต้องทำความรู้จักตัวตนของผู้ลงทุน (Know Your Customer –KYC) และพิจารณาความเหมาะสมในการลงทุน (suitability) ของผู้ลงทุนรายย่อย ดูแลไม่ให้ผู้ลงทุนรายย่อยลงทุนเกินกว่าเกณฑ์ที่กำหนด** และเก็บรักษาทรัพย์สินของผู้ลงทุน ICO Portal ต้องมี คุณสมบัติตามเกณฑ์ของ ก.ล.ต. และได้รับความเห็นชอบจากคณะกรรมการ ก.ล.ต

* สัญญาอัจฉริยะ (Smart Contract) คือ เงื่อนไขหรือข้อตกลงของสัญญา ที่ถูกเขียนและจัดเก็บไว้ในรูปแบบของรหัสคอมพิวเตอร์ บนบล็อกเชน การบังคับ ตามสัญญาเป็นไป โดยอัตโนมัติ หากเป็นไปตามเงื่อนไขที่ได้ตกลงกันไว้ ** ผู้ลงทุนรายย่อยแต่ละรายสามารถลงทุนได้สูงสุด 300,000 บาท ต่อโครงการ และวงเงินที่ผู้ออก ICO สามารถเสนอขายต่อผู้ลงทุนรายย่อยต้องไม่เกิน 4 เท่า ของส่วนของผู้ถือหุ้น หรือต้องไม่เกิน 70% ของมูลค่าที่เสนอขายทั้งหมด แล้วแต่มูลค่าใดสูงกว่า